5 mythes: waarom de krachtsporter pijn blijft voelen tijdens of na een blessure
Hoe kan je nog pijn blijven voelen terwijl jouw anatomie en weefsels al hersteld zijn? De complexe relatie van pijn en ons brein.
Tijdens revalidatie bevinden we ons vaak in de volgende twee categorieën: in de ‘anatomie’ en in de ‘aansturing’ van de anatomie, waarbij externe omstandigheden en variabelen als load, temperatuur, ruimte etc. van invloed zijn. Als we tegen blessures aanlopen, zijn we geneigd om deze externe variabelen te veranderen ten gunste van herstel van de weefsels in ons lichaam. Logisch, want deze externe omstandigheden en variabelen kunnen direct invloed hebben op ons interne milieu. Inmiddels heb je mogelijk geleerd wat het verschil is (of juist de overeenkomst) tussen pijn en/of blessures. Zo niet, lees dan deze blog nog even.
De ervaring en betekenis van pijn wordt nog steeds verkeerd begrepen in sportrevalidatie.
Terug naar het stukje anatomie en de aansturing hiervan ofwel: de revalidatie van weefsels in ons lichaam. Hoe kan het zijn dat als je na maandenlange revalidatie nog steeds pijn ervaart? Ook dit ligt aan ons lichaam. De anatomie & de aansturing van de anatomie worden namelijk aangestuurd door ons brein. Ons brein is een onderdeel van ons lichaam. Het brein is het aansturingsmechanisme van het lichaam. Het zorgt ervoor dat je hart blijft kloppen, je longen zuurstof opnemen, je lever gebruikt wordt als filter en ons lichaam complexe motorische problemen kan oplossen met onze spieren onder hoge stress (zoals een zware squat onder load).
Dit leidt ons naar een van de meest kostbare mythen over pijn; de mythe dat je nog steeds pijn hebt omdat je blessure na weken of maanden nog niet genezen zou zijn.
Mythe 1: je ervaart nog pijn omdat je blessure nog niet genezen is
Dit concept maakt het leven eenvoudiger. Maar helaas zijn er veel mensen die niet geholpen worden door het aansturingsmechanisme van het lichaam bij pijn: het brein. De ervaring van pijn is altijd waar en altijd juist. Maar de ervaring van pijn is nog wat anders dan het voelen van pijn. De pijnervaring wordt bepaald door een aantal andere variabelen in jouw leven en jouw brein. Iets waar ik in o.a. DEZE blog over heb geschreven.
“Ik heb nog steeds pijn omdat mijn (insert bodypart) nog steeds niet is genezen”
Pijn is enorm complex. Het kan gebeuren dat iemand een pijntje negeert, waarbij de andere persoon in paniek zal zijn bij het voelen van pijn; deze persoon gaat vermijden. Wanneer jij niet leert wat de aannemelijke diagnose is, in relatie tot je pijn, weet je ook niet direct wat goede, slechte of ‘veilige’ pijn is tijdens je training.
Wanneer je teruggaat in tijd, dan besef je waarschijnlijk dat je ooit eerder pijn hebt ervaren tijdens of na je training. Als de dagen, weken of maanden verstrijken heb je nog steeds hulp nodig voor je klachten in bijvoorbeeld je rug, knie of schouder.
Je bent nog wat huiverig voor de pijnklacht die je ervaart tijdens training, want je bent nog niet met het volste vertrouwen aan het performen. Het zou kunnen zijn dat een arts, fysio, osteopaat of chiropractor een label op jouw pijn heeft geplakt. Laten we als voorbeeld noemen: een arts die heeft gezien dat je een tussenwervelschijf hebt die hernia-beeld vertoont. De arts vertelt je om het wat tijd te geven en bij een fysiotherapeut aan de slag te gaan.
Als we de tijd wat doorspoelen kan het zo zijn dat je daardoor niet op je top van jouw kunnen hebt getraind om tóch die powerlift wedstrijd te winnen, een bodybuilding fysiek te bouwen of dat je geremd wordt om écht te performen in de gym.
Je vrienden en sociale omgeving in de gym zie je wél maximaal performen in de gym terwijl jij continu rekening houdt met de pijn of klacht. Het kan zijn dat je nog steeds pijn ervaart. Je geeft je zithouding achter je bureau of je stresslevels de schuld: “die vervelende versleten tussenwervelschijf die ooit ontstaan is door het liften”.
Mythe 2: het zit tussen je oren
Een belangrijke reminder: onze fysiologie & anatomie (spieren, pezen, bindweefsels, kapsels, banden) communiceren met ons brein.
Hoe dan ook: aan het einde van de dag is het ons brein die een sensatie ontwikkelt van hoe jij je voelt. De ervaring en jouw persoonlijke perceptie van een bepaalde pijn.
“Pijn is dus altijd echt en persoonlijk. ”
Enorm vaak zijn het onze anatomie & fysiologie die de schuld krijgen van de pijnklacht; de hernia, de ‘zwakke knie’, een ‘foute houding’ of ‘het beenlengteverschil’. Vanuit de huidige pijn wetenschap weten we nu dat we het lichaam niet kunnen scheiden van het brein en andersom. We kunnen niet langer alléén onze weefsels in ons lichaam de schuld geven van pijn.
“Pijn is een output en uiteindelijk een onbewuste beslissing van de hersenen, gebaseerd op een som van alle informatie die het ontvangt van de weefsels, zijn omgeving en zijn overtuigingen en gedachten”.
Je kunt je voorstellen dat pijn dus ook gevormd kan worden door de informatie in ons brein. Er zijn meerdere theorieën over beschreven. Wanneer een krachtsporter met rugpijn wordt gestuurd door eerdere ervaringen in het gezin: “mijn vader had ook ooit een dubbele hernia op ‘x’ leeftijd”, kan dit van negatieve invloed zijn op de pijnsensatie & de pijnervaring.
Mini lesje over pijn EN PERSOONLIJKHEID FACTOREN
Er zijn dus ook niet-fysiologische factoren (in ons lichaam) die bijdragen aan de perceptie van pijn: hoe we pijn ervaren. Hier komen de belangrijkste:
Persoonlijkheid
Cognitie
Overtuigingen
Sociaal culturele-variabelen
Emotionele reactiviteit
Mythe 3: de anatomie les wijst je de weg
We hebben allemaal wel eens een anatomieles bijgewoond. Wanneer we bij een gezondheidsprofessional aan het bureau zitten en we een ernstige aandoening in een wervelkolom, of aan een knie met een meniscusscheur zien. Misschien zelfs je eigen MRI of echo resultaat. Uiteraard is dit waarom jij nog steeds pijn ervaart, right? Als het zo simpel was..
Voor mij is het vrij beangstigend om te zien dat een grote hoeveelheid artsen nog steeds handelt op de afwijkende anatomie. Er zijn enorm veel gevallen waarin dit relevant is, al zijn er talloze onderzoeken die laten zien dat het zelfherstellende vermogen van ons lichaam enorme resultaten kan laten zien.
Zo kunnen hernia’s compleet helen, afgescheurde voorste kruisbanden weer aan elkaar groeien en afgescheurde pezen van binnenuit herstellen.
“Als pijn puur gebaseerd was op herstel van de weefsels in jouw lichaam zouden we ons beter moeten voelen in 6 maanden”. Elke pijn zou dus verdwenen ‘moeten’ zijn.
Het herstel van weefsels in ons lichaam is goed in te schatten. De ernst van je spierscheur, inscheuring van enkelbanden of je tussenwervelschijf blessure geven ons een tijdsbeloop voor het herstellen van deze weefsels. Daar is veel onderzoek naar gedaan. Dit lees je HIER. Zo kunnen kleine verstuikingen, botbreuken of spierscheuren zich herstellen binnen een aantal weken tot (maximaal) een paar maanden.
Studies hebben zelfs laten zien dat hernia’s van tussenwervelschijven in de rug spontaan kunnen helen. Grotere of meer ernstige hernia’s lijken zelfs sneller te herstellen. De MRI is misschien je diagnose, maar niet direct de oplossing voor jouw pijn.
Daarom kom ik uit op 2 braindumps:
1. De diagnose vanuit beeldvorming - een MRI, echo of foto - bepaalt niet altijd wat jouw oplossing is voor je pijn.
2. Weefsels laten helen bij performance atleten is belangrijk, net als het leren over je pijn. Maar pijn elimineren is misschien een onjuist doel? Uiteindelijk is pijnvrij worden niet het doel. Wel de geblesseerde of pijnlijke weefsels op capaciteit zien te krijgen, om zo een doelmatige training week na week aan te kunnen.
Echter is dit dus niet alles..
Mythe 4: leer er maar mee leven
Als jouw pijn gebaseerd is op kwaliteit van de weefsels in jouw lichaam zouden we in een wereld vol met pijn leven. Gelukkig is dit niet zo.
Een aantal feiten:
2/3e van de mensen over de 70 jaar heeft een rotator cuff scheur in de schouder (schouder spieren)
50% van de mensen met knieartrose ervaart geen pijn
35% van basketbalspelers zonder kniepijn heeft abnormale beeldvorming bij MRI
30% van de 20-30 jarigen laat zien dat hun tussenwervelschijf uitpuilt zonder pijn te ervaren (Brinjiki et al., 2015)
84% van de mensen boven de 80 jaar heeft een uitpuilende tussenwervelschijf zonder pijn te ervaren (Brinjiki et al., 2015)
De meeste gezondheid- & fitness professionals zijn vrij afhankelijk van anatomie of de aansturing hiervan. Je pijn zal uit een van deze twee categorieën komen. De ene zal je capaciteit zijn: het aankunnen van je lifts in de gym.
De tweede zal je vaardigheid zijn bij een specifieke lift onder hoge load. ‘Dit zou betekenen dat je je auto in de garage zet voor een APK. Je kalibreert de uitlijning van de banden en vervangt de olie. Daarna voel je dat de auto een stuk soepeler rijdt’.
Dit is niet fout! Alleen werkt het helaas niet voor de mensen met langdurige pijnklachten.
“Wanneer we performance verbeteren, werken we aan pijn.”
“Het kunnen behouden van vaardigheden voor een langere periode kan nodig zijn om je performance te verbeteren, maar ook om je pijn te verminderen.”
Mythe 5: Je pijn komt alleen vanuit het lichaam
Het brein: het regelcentrum & aansturingsmechanisme voor ons lichaam, ook bij pijn
Het brein is de software van je lichaam. Ofwel: het aansturingsmechanisme van onze hardware. De software voelt, interpreteert en waarschuwt.
De hardware (anatomie) bevindt zich in je armen, benen en romp (spieren, pezen, kapsels, banden, hart, longen etc..)
Voor sommigen onder ons is pijn een ‘normaal’ onderdeel van het dagelijkse leven. Kijk bijvoorbeeld naar kinderen die opgroeien met contactsporten of mensen in een derdewereldland die leven onder minder optimale condities. Voor anderen is fysieke pijn geen normaal onderdeel van het dagelijkse leven. Voor sommigen onder ons resulteerde het hebben van pijn zelfs in een beloning, zoals liefde of medeleven van onze ouders wanneer we op de grond gevallen waren.
Onze interesses, cultuur, opvoeding, overtuigingen zullen de intensiteit van het ervaren van pijn veranderen en hoe we erop reageren. Dit is de reden dat iedereen een ander cijfer (van 0-10 op de pijnschaal) zal geven aan zijn/haar pijn.
Dit is dus een subjectieve vraag die ontzettend veel informatie kan geven over hoe jij pijn ervaart. Eigenlijk is het een vreselijke vraag. Vertaal het eens naar: “hoeveel hou je vandaag van je man of vrouw?”.
DE OPLOSSING: DE JUISTE EN meest RELEVANTE BASISKENNIS OVER PIJN in de krachtsport
Deel 2 van deze blog volgt later.
Wil jij meer relevante basiskennis leren waar je wél wat mee kan? Klik dan hier
Klik hier om meer te leren over de werking van pijn bij krachtsporters
